https://www.franscommandeur.nl/wp-content/uploads/2020/10/fuchsia-1600x900-2-1200x675.jpg

Eetbare planten in de (sier)tuin

Er zijn veel meer eetbare (sier)planten dan je denkt. In dit artikel hebben we het dan niet over sla of peterselie, maar de meer onbekende eetbare planten en onkruiden. Let goed op dat je de juiste soort kiest, want er zijn ook giftige planten.

Het gebruik van eetbare planten in de tuin

Van eetbare (sier)planten en onkruiden kun je diverse onderdelen eten. Afhankelijk van de plantsoort zijn dat in de eerste plaats de bladeren, stengels, knollen/bollen, wortels, vruchten/peulen, zaden en pitten, maar ook de bloemen! Gebruik (meestal jonge) bladeren en scheuten die er goed uitzien. Pluk wilde planten niet vlak bij een weg of akker, en neem ook geen planten van de bloemist, daar die bespoten kunnen zijn.

Aardpeer

Eén van de minder bekende eetbare planten voor in de tuin is de aardpeer (Helianthus tuberosus). De bloemen lijken wat op kleine eetbare-plantzonnebloemen. De eetbare knol heeft een dunne schil en hoeft daarom niet geschild te worden. De knol kan rauw gegeten worden, bijvoorbeeld in salade, maar ook worden gekookt. Verder kan je hem in schijfjes bakken zoals met aardappels. De smaak van de knol is nootachtig.

Eetbare planten in de tuin; familie Stachys

Stachys (ezelsoor) komt in veel tuinontwerpen voor. Echter het is niet alleen een bekende sierplant voor de tuin, maar er zijn ook verschillende eetbare plantensoorten. Hieronder een selectie:

Crosne of chinese artisjok (Stachys affinis) heeft eetbare knolletjes, maar is in Nederland niet zo bekend. De knolletjes kunnen rauw of gekookt worden gegeten. De subtiele smaak van crosne kan worden omschreven als die van nieuwe aardappelen in combinatie met aardpeer, schorseneer en artisjok.

De moerasandoorn (S. palustris) heeft ook wortelknollen, die worden gegeten. Ze hebben een ietwat nootachtige smaak en bevatten behoorlijk wat zetmeel. Gedroogd worden de knollen tot meel gemalen en toegevoegd aan meel om brood van te maken.

Daarnaast zijn verschillende soorten bekend voor medicinale toepassingen, zoals betonie, of koortskruid (Stachys officinalis).

Zonnebloem

Van zonnebloemen (Helianthus annuus ) wordt je niet alleen vrolijk zonnebloem-als-kiemgroentemaar ze zijn tevens ook eetbaar! De zonnebloem is een grote plant, maar ook in een kleine stadstuin is er altijd wel een plekje. Niet alleen de pitten (worden vaak gebruikt) maar ook de bloemen kan je eten. Minder bekend is dat je de jonge scheuten ook kunt eten als kiemgroente / spruitgroente. Ze hebben een frisse, zoete, olieachtige, nootachtige smaak. Zonnebloemspruiten zijn lekker in salades, smoothies, roerbakschotels en soepen of op belegde broodjes.

Bellenplant

De bellenplant (Fuchsia magellanica) mag niet ontbreken in de eetbare tuin. Hij is er niet alleen decoratief, maar de bessen, bloemen en bladeren zijn ook eetbaar. De bessen zijn zelfs erg lekker en geschikt voor het maken van jam of om te verwerken bes-bellenplantin taart. Pluk de bessen pas wanneer ze heel donker paars, bijna zwart zijn. Dan komen ze makkelijk van de plant af en zijn lekker zoet. Niet alle fuchsia’s geven bessen eetbare-bloemen ook de smaak varieert per soort. Meestal worden de niet-winterharde soorten van de bellenplant in potten gehouden. Op een beschutte plek, zoals onder een overkapping, willen die de winter nog wel eens overleven. Er bestaat echter ook een meer winterharde soort die op een geschikte (beschutte) plek in de tuin kan staan. Dat is de Fuchsia magellanica, die heeft tevens een lekkere smaak om te verwerken in gerechten.

De bloemen zijn friszurig en een mooie decoratie in een salade. Verwijder de meeldraden en de bloembodem want die zijn niet lekker! Eet dus vooral de bloemblaadjes, maar daarnaast kan het blad ook worden gebruikt voor het maken van thee. Van het hout van de bellenplant wordt zwarte verf gemaakt.

Gladiool

De gladiool (Gladiolus) is een prachtige, maar tevens ook een eetbare bloem. De bloem groeit uit een zomerbol die helaas niet erg winterhard is. Einde jaar de bol opgraven en in het voorjaar opnieuw planten.

Eetbare onkruid-planten

Brandnetels, paardenbloem en zevenblad zijn (op voorwaarde dat ze niet bespoten zijn!) goed eetbaar!

eetbare-plantDe witte en paarse dovenetel (Lamium album / Lamium purpureum) lijkt op de brandnetel, maar prikt niet! De bloempjes hebben  heerlijk zoete nectar die gemakkelijk is uit te zuigen. De bloemen zelf zijn ook eetbaar en worden ook gebruikt als decoratie op taart. De jonge blaadjes worden gebruikt in salade, soep, of kort gekookt als spinazie. Van het gedroogde blad kun je thee trekken.

Brandnetels zijn niet alleen belangrijke planten voor dagvlinders, maar het is ook voor ons een lekkere eetbare plant. De brandnetelblaadjes en de jonge toppen zijn gezond en geschikt voor het maken van soep, thee (brandnetelthee), pesto, of spinazie. Gebruik handschoenen bij het plukken! Door de bladeren te koken of te drogen verliezen de brandharen hun werking.

De jonge bladeren van paardenbloem (Taraxacum officinale) hebben een zachte smaak. Ze worden vooral gebruikt in salades. Let op:  Oudere bladeren hebben een sterke, bittere smaak!

Zevenblad is normaal gesproken geen welkome plant in de tuin. Hij woekert en verstikt andere planten, maar bevat wél veel vitamines. Zevenblad is daarom heel gezond om te eten. Ook van deze plant gebruiken we alleen de jonge blaadjes. Pluk ze in het voorjaar en maak er een heerlijke stamppot of pesto van.

Mooie eetbare planten in de tuin: Maarts viooltje

Maarts viooltje (Viola odorata) is een goede bodembedekker, terwijl het ook nog één van de leukste eetbare planten is. De violetblauwe bloemen eetbare-plantverspreiden een heerlijke geur en zijn aantrekkelijk voor insecten in de natuurlijke tuin. De smaak van de eetbare bloemen is zacht en iets zoet en in het bijzonder erg mooi om een gerecht mee te decoreren. De bloemen zijn ook heel fraai om gesuikerd toe te passen in (ijs)desserts.

Wil je advies voor eetbare (sier)planten in jouw tuin? Wij helpen je daar graag mee en kunnen desnoods ook een compleet beplantingsplan maken!